Prille begin: 'We waren drie jongens met het juiste idee op het juiste moment'
Dit verhaal maakten we 10 jaar geleden ter ere van het 15-jarig bestaan van NU.nl. Nu we 25 jaar zijn geworden, delen we het opnieuw.
"We waren fanatieke internetjongens, in een periode dat er nog maar weinig echte internetondernemers rondliepen. We wilden de wereld veroveren", herinnert Kees Zegers zich. Zegers is een van de drie oprichters van NU.nl. "Maar we hadden tegelijkertijd geen idee. Hoe maak je nou een krant op internet? Wisten wij veel. Dus deden we maar wat."
Het idee kwam van Ten Houten. De mede-oprichter van de destijds razendpopulaire zoekmachine Ilse.nl wilde 'de Nederlandse CNN' opzetten. Online welteverstaan, want de Amerikaanse nieuwszender deed het eind jaren 90 al vrij aardig op internet.
Nadat pogingen om zijn idee te slijten bij onder meer krantenuitgever PCM en de NOS waren afgeketst, wendt Ten Houten zich tot het ondernemersduo Zegers en Prins. De eerste is afkomstig uit de reclamewereld, Prins is programmeur. "De juiste drie jongens met het juiste idee op het juiste moment", zou Zegers later zeggen.
Ten Houten: "Bij de NOS lukte het niet door allerlei beperkingen door de mediawet, bij PCM werd ik uitgelachen. Ze zagen niets in dat hele idee van continu updaten. Volkskrant.nl stond net online, maar echt idee wat ze ermee moesten hadden ze nog niet." Na de lancering is er nog eens onderhandeld met de krantengigant, ook die gesprekken leidden niet tot een overname van NU.nl.
Drie minuten
"Met Kees en Sacha was het zo geregeld", vertelt Ten Houten. "Drie minuten", zegt Zegers. "Dat was wat Sacha en ik nodig hadden om 'ja' te zeggen tegen het plan van Merien."
Was dat idee van de 'Nederlandse CNN' dan echt zo overtuigend? Zegers: "Bwoah, daar werd ik niet gelijk warm van nee. Maar wel van iets anders; Merien had al een naam: NU.nl."
Een paar maanden na dit eerste gesprek in een Amsterdams steakhouse gaat NU.nl in mei 1999 'live'. Ten Houten, Zegers en Prins investeren 40.000 gulden in het project, er wordt een contract afgesloten met persbureau ANP, Zegers maakt het ontwerp voor de site en Prins begint te bouwen. Twee redacteuren werken aan een tafel in het kantoor van Zegers en Prins aan de Amsterdamse Van Breestraat.
Het bekende NU.nl-logo dat tot de dag van vandaag linksboven op de website staat, is van Zegers' hand. Het staat er al 15 jaar minus 8 weken. "Ik keek de eerste week naar de site en dacht steeds 'één ding klopt er niet aan'", vertelt Zegers. "Tot ik zag dat het logo anders moest, het móest rond."
'Een hit'
In de eerste dagen bereikt de site tussen de duizend en de tweeduizend pageviews, in de maanden daarna groeit dat naar ruim vijfduizend. Katernen als Algemeen, Achterklap en Sport bestaan al sinds dag 1. Aanvankelijk had NU.nl ook veel columns. De oprichters: "Na drie maanden wisten we het, het was een hit."
Het onmiddellijk publiceren van nieuws, in plaats van wachten op één publicatie- of uitzendmoment, heeft een zekere revolutie in de mediawereld teweeggebracht. "Inmiddels is het de standaard, dat komt door NU.nl", zegt Alexander Pleijter. De Tilburgse lector journalistiek & innovatie werkt aan het boek NU.nl, een revolutie in de nieuwsmedia dat in september verschijnt.
"Merien voelde heel goed aan dat juist internet zich leent voor het brengen van nieuws. De traditionele media keken daar helemaal niet naar. Het zit ook niet in hun cultuur om meer dan één keer per dag te publiceren. Veel krantensites werden ook maar eens per dag geactualiseerd, met berichten die eerst in de krant hadden gestaan."
Stoppen
Was het dan uitsluitend een succesverhaal, in die vijftien jaar? Zeker niet. Zo kwam er onder meer kritiek uit diezelfde krantenhoek. Door ANP-berichten onmiddellijk te publiceren zou NU.nl het verdienmodel van kranten - die toen ook nog veel hard nieuws brachten - ondermijnen.
Geld verdienen met NU.nl bleek ook een probleem. Het eerste jaar werd het hoofd boven water gehouden dankzij een lucratieve deal met Zonnet, dat de koppen van NU.nl op zijn portal publiceerde. Maar het duurde jaren voor er echt wat geld verdiend ging worden, vertelt Prins. "Ik heb wel eens begrepen dat onder de latere eigenaar (VNU, red.) stoppen op een gegeven moment een serieuze optie was."
De vroege internetondernemers kijken alle drie met enig gevoel voor romantiek terug op de begintijd van NU.nl. "Ik ben er trots op dat de essentie, het laatste nieuws het eerst en ongekleurd, nog steeds overeind staat", aldus Ten Houten. "Het was een jongensboek", zegt Prins.
De 'jongens' van NU waren soms ook een beetje stout. Zo vatte Prins na een maand het idee op om NU.nl op Ebay te zetten. "Vervolgens hebben we anoniem de techsite Webwereld.nl getipt, het 'nieuws' na hun controletelefoontje 'bevestigd' en een uur later stond er een artikel online. Niemand heeft serieus geboden overigens, maar de publiciteit was leuk."
Doorbraak
Echte doorbraken naar een groter lezerspubliek kwamen onder meer na een primeur over een lek in MSN Hotmail en na publicatie van een elders afgewezen column van Pim Fortuyn. Toen in 2000 de vuurwerkramp in Enschede plaatsvond op een zaterdagmiddag, had NU.nl door als een van de weinige onmiddellijk te publiceren een kleine twee dagen voorsprong op de kranten.
Pleijter: "NU.nl is er altijd in geslaagd voor de troepen uit te blijven lopen. De innovaties zijn nooit gestopt en dat is een belangrijke voorwaarde geweest voor het succes. Nog voor de iPhone in Nederland uitkwam, was de NU.nl-app klaar, terwijl de gevestigde orde discussieerde over het al dan niet bestaan van 'online burgerjournalistiek' was NUfoto groot aan het worden."
Verkoop
Ten Houten, Zegers en Prins verkochten NU.nl in 2000 voor 20 miljoen gulden aan uitgever VNU, dat een jaar later door huidige eigenaar Sanoma werd overgenomen.
De pageviews zijn in de loop der jaren gestegen naar een kleine miljard per maand. NU.nl is uitgebreid met diverse extensies en aanwezig op alle relevante online platformen. Iedere dag bezoeken zo'n 2,5 miljoen mensen de site en apps. Een flink uitgedijde redactie houdt NU.nl nu 24 uur per dag actueel en doet bovendien eigen verslag, onderzoek en interviews.
Zegers: "Maar het is in essentie nog wat het was. Er is goed voor NU.nl gezorgd. We kijken alle drie nog dagelijks op de site, maar dan als 'gewone' nieuwsconsumenten. Weet je, het is gewoon zo gaaf dat ik met die mannen destijds dit heb kunnen maken. Ik zou het dolgraag nog een keer meemaken."
25 jaar NU.nl
- Scroll door de geschiedenis van NU.nl
- Hoe NU.nl (met vallen en opstaan) verslag deed in Oekraïne
- 'Beroemde' (of ietwat beruchte) NUjij'ers
- Test jouw nieuwskennis van de afgelopen 25 jaar
- Tamagotchi's, Napster en Big Brother, praat mee over 1999
- Lees het verhaal van onze oprichters
- Oud-verslaggever Chris Helt in de auto met oud-hoofdredacteuren